ODA sẽ không chỉ tính bằng yên…

Động thái mới này được giải thích là nhằm tránh thiệt hại cho các nước vay, do giá trị đồng yen tăng cao thời gian qua, nhằm hạn chế rủi ro tỷ giá.

Chính sách này nhằm làm yên lòng một số dự án vay bằng đồng yên phải “trăn trở” khi đầu tư vào các dự án hạ tầng. Nhật Bản có thể cân nhắc cho vay bằng đồng yen đối với các nước thu nhập trung bình, chủ yếu nhận hỗ trợ kỹ thuật.

Ngoài ra, Nhật Bản cũng đang cân nhắc khả năng dùng dự trữ ngoại tệ như một kênh tài trợ cho nguồn ODA vốn sụt giảm thời gian qua do chính sách cắt giảm ngân sách tại Nhật Bản.

Các nhà soạn thảo chính sách này giải thích với hãng tin Kyodo rằng ODA không phải là nguồn tiền từ thiện của nước giàu dành cho nước nghèo, mà thực chất là công cụ để mưu cầu lợi ích song phương. Nhật Bản mong muốn tăng nguồn ODA để thúc đẩy xuất khẩu công nghệ.

Những khó khăn về kinh tế, tài chính khiến các hoạt động tài trợ ODA liên tiếp giảm, khiến Nhật phải điều chỉnh lại các ưu tiên cung cấp ODA cho các nước đang phát triển.

Bộ Ngoại giao Nhật đề nghị chính sách ưu tiên cấp ODA cho các lĩnh vực xóa đói giảm nghèo, nỗ lực kiến tạo hòa bình, thúc đẩy tăng trưởng bền vững, đối phó với biến đổi khí hậu... Văn bản này cũng kêu gọi tăng cường viện trợ cho các dự án hạ tầng ở nước ngoài có khả năng giúp thúc đẩy xuất khẩu công nghệ.

Các đối tượng được đề nghị cấp ODA cũng được cân nhắc. Các nước đang phát triển, đang trong quá trình tái thiết đất nước, những nước có quan hệ song phương với Nhật Bản sẽ được cân nhắc đưa vào danh sách ưu tiên.

Nhật Bản từng là đối tác cung cấp ODA lớn nhất thế giới nhưng hiện lùi xuống hàng thứ năm sau 11 năm liên tiếp giảm kinh phí viện trợ.

Với Việt Nam, Nhật Bản là đối tác song phương lớn nhất với mức cam kết cung cấp ODA cho năm 2010 là 1,64 tỷ USD.

Giữa tháng 5 vừa qua, Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam đã ký Công hàm về việc Chính phủ Nhật Bản cung cấp cho Việt Nam 28,388 tỷ yên (tương đương khoảng 306 triệu USD) viện trợ phát triển chính thức (ODA) vốn vay thuộc đợt đầu trong năm tài khóa 2010 của Nhật Bản.

V.K., Sở Ngoại vụ TPHCM