Sở Ngoại vụ Tp. Hồ Chí Minh: Chuyển biến tích cực từ nhận thức đến hành động

PV: Xin ông cho biết những kết quả nổi bật công tác Ngoại vụ địa phương (NVĐP) của SNV Tp.HCM đối với khu vực các tỉnh thành phía Nam và của Tp.HCM trong thời gian qua?

Ông Nguyễn Hồng Lĩnh: Trong thời gian qua, Sở Ngoại vụ Tp.HCM (SNV) đã hoàn thành có chất lượng các nhiệm vụ được Bộ và Thành phố giao phó, đảm nhiệm tốt vai trò tham mưu đối ngoại cho Thành phố. Các hoạt động đối ngoại được triển khai chủ động, chu đáo, đúng kế hoạch và đảm bảo hiệu quả.

Trong hoạt động đối ngoại nói chung, vai trò của công tác ngoại vụ địa phương được ví như một Bộ Ngoại giao thu nhỏ ở mỗi tỉnh thành trong cả nước. Trong 6 tháng đầu năm 2012, SNV đã chủ trì và phối hợp đón tiếp 47 đoàn khách quốc tế vào Thành phố, nổi bật là các đoàn Tổng thống Chile, Tổng thống Áo, Tổng thống Singapore, Phó Tổng thống Angola, Thái tử Bỉ… Một số đoàn vào có ý nghĩa quan trọng như: Đoàn Thủ hiến vùng Yangon đánh dấu bước phát triển của quan hệ hữu nghị hợp tác Tp.HCM - Yangon; đoàn Thị trưởng thành phố Manila đánh dấu việc hâm nóng quan hệ hữu nghị hợp tác giữa hai thành phố sau 18 năm kể từ khi được thiết lập.

SNV phối hợp với Bộ tham mưu cho Thành phố xây dựng những nội dung hợp tác cụ thể giữa Tp.HCM và San Francisco trong khuôn khổ "Đề án Phát triển quan hệ hữu nghị và hợp tác giữa Việt Nam (VN) và bang California, Hoa Kỳ".

SNV đã phối hợp chủ động với các đơn vị trong Bộ, xây dựng và thực hiện tốt các đề án, kế hoạch tổ chức các hoạt động kỷ niệm phong phú và đa dạng trong khuôn khổ Năm Đoàn kết Hữu nghị Việt - Lào, Năm Hữu nghị VN - Campuchia. Đây cũng là một trong các sự kiện đối ngoại nổi bật của Tp.HCM. Các hoạt động trao đổi đoàn cũng diễn ra rất sôi động, trọng thị, chân tình và thắm tình đoàn kết, hữu nghị.

Cũng trong năm 2012, SNV đã đưa ra sáng kiến tổ chức Hội nghị tổng kết quan hệ hợp tác quốc tế cấp địa phương vào ngày 18/06/2012 do Bộ Ngoại giao và UBND Tp.HCM đồng chủ trì với sự tham gia đông đảo của các cơ quan Ngoại vụ toàn quốc, trên tinh thần tích cực, thảo luận sôi nổi, trao đổi và học tập kinh nghiệm lẫn nhau, phản ánh các tồn tại và đưa ra nhiều sáng kiến nâng cao hiệu quả hợp tác. Hội nghị tổng kết diễn ra vào thời điểm rất có ý nghĩa, cả nước tích cực triển khai thực hiện đường lối đối ngoại đại hội Đảng XI "tích cực và chủ động hội nhập quốc tế" trong giai đoạn hiện nay.

Xin ông cho biết những mặt cần cải thiện và thúc đẩy hơn nữa trong công tác NVĐP?

Công tác ngoại vụ địa phương trong năm qua đã có sự chuyển biến tích cực từ nhận thức đến triển khai cụ thể. Việc kiện toàn hành lang pháp lý và cơ cấu tổ chức cơ quan Ngoại vụ địa phương cũng đạt những kết quả tích cực, do công tác ngoại vụ địa phương có nhiều yếu tố thuận lợi.

Một là, công tác tổ chức nhân sự của cơ quan ngoại vụ địa phương đang được chuẩn hóa về chức danh, cơ cấu tổ chức.

Hai là, hoạt động của các cơ quan Ngoại Vụ được sự quan tâm, chỉ đạo thường xuyên và sâu sát của Lãnh đạo các địa phương. Công tác quản lý các hoạt động đối ngoại dưới sự chỉ đạo của Lãnh đạo địa phương cùng với sự chỉ đạo, hướng dẫn hoạt động chuyên môn của Bộ Ngoại giao, các Bộ, Ngành khác đã đi vào nề nếp. Đồng thời, các đơn vị trong Bộ, SNV Tp.HCM đã có sự hỗ trợ tích cực, giúp đỡ các cơ quan Ngoại Vụ hoàn thành nhiệm vụ.

Ba là, trình độ cán bộ Ngoại Vụ dần được nâng cao qua khóa tập huấn do Bộ và SNV tổ chức. Một số tỉnh đã đẩy mạnh công tác đào tạo ngoại ngữ, kiến thức theo các chương trình của Chính phủ, chương trình của Bộ Ngoại giao.

Bốn là, hầu hết các cán bộ Ngoại Vụ địa phương là cán bộ lâu năm, nhiều kinh nghiệm thực tế xử lý vấn đề đối ngoại và có quan hệ sâu với Sở. Yếu tố này đã tạo nên cơ chế trao đối thông tin giữa Ngoại vụ địa phương và SNV Tp.HCM nhanh chóng, hiệu quả.

Trong tình hình mới, nhiệm vụ của ngành Ngoại giao nói chung và công tác Ngoại vụ địa phương nói riêng sẽ ngày càng phức tạp hơn nên yêu cầu sẽ cao hơn. Từ góc độ đặc thù của SNV TPHCM, tôi cho rằng cần tập trung vào các hướng sau: Thứ nhất, về phía các cơ quan ngoại vụ địa phương, cần chủ động tích cực hơn nữa trong việc xây dựng kế hoạch đối ngoại của địa phương, hướng tới các mục tiêu trung - dài hạn, phù hợp với điều kiện và thế mạnh địa phương, tập trung vào lĩnh vực ngoại giao phục vụ phát triển kinh tế, xúc tiến thương mại và tạo mối liên kết với các cơ quan đại diện ngoại giao VN ở nước ngoài (CQĐD).

Thứ hai, về phía Bộ Ngoại giao và SNV Tp.HCM tiếp tục có ý kiến với UBND các địa phương quan tâm hơn đến công tác ngoại vụ, hỗ trợ địa phương hoàn thiện công tác tổ chức, đào tạo cán bộ lãnh đạo cơ quan Ngoại vụ. Đồng thời, chỉ đạo các CQĐD quan tâm, tạo điều kiện triển khai trao đổi hợp tác ký kết thỏa thuận thiết lập quan hệ hữu nghị giữa địa phương và các tỉnh, thành phố nước ngoài có tiềm năng.

Về chiến lược lâu dài, Bộ nghiên cứu thành lập đơn vị đào tạo chính quy cán bộ đối ngoại như Phân viện Học viện Ngoại giao tại khu vực phía Nam. Đây là điều kiện rất cần thiết cho việc phát triển, bổ sung nguồn nhân lực làm đối ngoại của các tỉnh thành phía Nam, đồng thời bổ sung nhu cầu trong nội bộ ngành.

Phương hướng và nhiệm vụ của SNV Tp.HCM trong thời gian tới gồm những trọng tâm nào, thưa ông?

Trong tình hình hiện nay, SNV xác định cần nắm vững đường lối chủ trương của Đảng về các hoạt động đối ngoại do Đại hội Đảng lần thứ XI đã đề ra. SNV tiếp tục tích cực, chủ động triển khai có hiệu quả các kết quả Hội nghị Ngoại giao lần thứ 27, Hội nghị Ngoại vụ lần thứ 16, thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Thành phố lần thứ IX và tinh thần Nghị quyết số 16 - NQ/TW ngày 10/08/2012 về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Tp.HCM đến năm 2020 đối với công tác đối ngoại "Triển khai đồng bộ, toàn diện hoạt động đối ngoại trên các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa. Thực hiện tốt các nội dung hợp tác đã ký kết với địa phương các nước; chủ động ngăn ngừa tác động tiêu cực phát sinh trong quá trình hội nhập quốc tế. Tăng cường, đổi mới hoạt động thông tin đối ngoại, quảng bá hình ảnh VN và thành phố để thu hút các nhà đầu tư nước ngoài và kiều bào tham gia xây dựng đất nước".

Ngoài công tác chuyên môn, SNV cũng đồng thời tập trung triển khai các nhiệm vụ trong công tác ngoại vụ địa phương như: Tiếp tục chủ động triển khai đề án đào tạo cán bộ ngoại vụ địa phương giai đoạn 2011 - 2015, phối hợp xây dựng các chương trình đào tạo, bồi dưỡng kiến thức và nghiệp vụ đối ngoại sát với đặc thù công tác và tình hình của các địa phương...

Xin trân trọng cảm ơn ông!

Khánh Nguyễn (thực hiện)