Hoạt động đối ngoại có ý nghĩa quan trọng

Nhận lời mời của Tổng thống các nước Liên bang Nga, Cộng hòa Czech và Cộng hòa Azerbaijan, từ ngày 8-15/5, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang sẽ tham dự Lễ kỷ niệm 70 năm Chiến thắng trong Chiến tranh vệ quốc vĩ đại, thăm cấp Nhà nước CH Czech và CH Azerbaijan. Đây là một hoạt động đối ngoại có ý nghĩa quan trọng trong quan hệ của Việt Nam với Nga, CH Czech và Azerbaijan.

Chuyến thăm diễn ra trong bối cảnh quan hệ của Việt Nam với ba nước đang phát triển rất tích cực. Việt Nam kỷ niệm 65 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao với LB Nga và CH Czech và đây là chuyến thăm đầu tiên của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang đến Czech và Azerbaijan.

Tại cả ba nước, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang sẽ hội đàm với Tổng thống nước bạn về phương hướng và biện pháp phát triển quan hệ song phương, trao đổi tình hình quốc tế và khu vực mà hai bên cùng quan tâm. Ngoài ra, Chủ tịch nước sẽ tham dự một số những hoạt động khác rất có ý nghĩa như dự Lễ kỷ niệm 70 năm Chiến thắng trong Chiến tranh vệ quốc vĩ đại tại Nga, dự Diễn đàn doanh nghiệp Việt Nam tại Czech và Azerbaijan.

Tôi tin tưởng rằng chuyến thăm sẽ góp phần củng cố và thúc đẩy quan hệ hữu nghị truyền thống của Việt Nam với các nước bạn bè ngày càng thiết thực và hiệu quả.

Xin Thứ trưởng cho biết ý nghĩa của việc Chủ tịch nước Trương Tấn Sang dự Lễ kỷ niệm 70 năm Chiến thắng trong Chiến tranh vệ quốc vĩ đại tại Nga và một số đánh giá về tình hình quan hệ giữa Việt Nam và Nga?

Lễ kỷ niệm 70 năm Chiến thắng trong Chiến tranh vệ quốc vĩ đại tại Nga sẽ được tổ chức rất trọng thể ở Thủ đô và các thành phố lớn của Nga. Theo thông báo của Văn phòng Tổng thống Nga, Tổng thống Nga V. Putin sẽ mời hơn 25 nguyên thủ các nước đến chứng kiến Lễ duyệt binh lớn tại Quảng trường Đỏ ở Thủ đô Moscow với sự tham gia của hơn 15.000 người và gần 200 thiết bị quân sự các loại, bao gồm những thiết bị mới nhất, hiện đại nhất, cùng các phương tiện chiến đấu đã làm nên chiến thắng của quân và dân Xô-viết trong cuộc Chiến tranh vệ quốc vĩ đại.

Tổng thống Nga V. Putin và Chủ tịch nước Trương Tấn Sang.

Việc Chủ tịch nước Trương Tấn Sang nhận lời tham dự Lễ kỷ niệm 70 năm Chiến thắng có ý nghĩa rất quan trọng, thể hiện sự trân trọng và đánh giá cao của Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam đối với những đóng góp của Liên Xô trong việc chấm dứt Thế chiến II. Thắng lợi vĩ đại trong cuộc đấu tranh tiêu diệt chủ nghĩa phát xít thuộc về tất cả các lực lượng dân chủ tiến bộ trên toàn thế giới, nhưng nếu không có vai trò của Hồng quân, không có sự hy sinh lớn lao của nhân dân Xô viết trong chiến tranh mà nhân dân Nga gọi là Chiến tranh vệ quốc vĩ đại thì loài người khó thoát khỏi thảm họa diệt vong. Thắng lợi của nhân dân Liên Xô trong cuộc chiến tranh này đã mở ra con đường giải phóng các dân tộc bị áp bức trên toàn thế giới, cổ vũ nhân dân các nước, trong đó có nhân dân Việt Nam, vùng lên chống ách áp bức của chủ nghĩa thực dân, chủ nghĩa phát xít và chủ nghĩa quân phiệt để giành lại độc lập, tự do cho dân tộc.

Chủ tịch nước Trương Tấn Sang sẽ có cuộc gặp riêng với Tổng thống Putin để trao đổi cụ thể về việc triển khai dự án hợp tác quan trọng mà lãnh đạo cấp cao hai nước đã thống nhất.

Xin Thứ trưởng cho biết quan hệ giữa Việt Nam và Czech hiện nay có điểm gì khác biệt so với trước đây?

Quan hệ Việt Nam – Czech, với bề dày 65 năm, luôn được củng cố và phát triển trên nhiều lĩnh vực. Dự kiến trong chuyến thăm cấp Nhà nước đến Czech lần này, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang sẽ có nhiều các hoạt động, bao gồm gặp các nhà lãnh đạo cấp cao và chính giới của Czech, tiếp một số doanh nghiệp lớn, dự Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam – Czech và lễ khai mạc Tuần văn hóa Việt Nam, mở đầu chuỗi các sự kiện kỷ niệm 65 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam – Czech...

Với nhiều người Việt Nam, hình ảnh Thủ đô Praha cổ kính, thơ mộng, người dân Czech hiền hòa, mến khách đã trở nên thân thuộc, gần gũi. Các tác phẩm điện ảnh dành cho thiếu nhi của Czech, Liên hoan phim Karlovy Vary, cũng như thương hiệu pha lê Bohemia từ hàng chục năm qua đã nổi tiếng tại Việt Nam. Hàng chục ngàn cán bộ quản lý, chuyên gia khoa học và công nhân kỹ thuật của Việt Nam từng được đào tạo ở Czech. Chính phủ và nhân dân Việt Nam luôn trân trọng và biết ơn sự ủng hộ to lớn và quý báu của Chính phủ và nhân dân Czech dành cho Việt Nam trong công cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc trước đây cũng như trong công cuộc xây dựng đất nước hiện nay.

Những năm gần đây, quan hệ hữu nghị truyền thống và hợp tác nhiều mặt giữa Việt Nam và Czech đã có những chuyển biến mới về chất. Hai nước đã thiết lập cơ chế thường xuyên trao đổi đoàn các cấp, đặc biệt là cấp cao nhất, phối hợp chặt chẽ và hiệu quả tại các diễn đàn quốc tế như Liên hợp quốc, ASEM, ASEAN-EU… Czech cam kết hỗ trợ để thúc đẩy Việt Nam hợp tác sâu rộng hơn với EU. Ngay trước thềm chuyến thăm, ngày 7/3, Tổng thống Czech đã phê chuẩn Hiệp định khung về Hợp tác và Đối tác toàn diện diện Việt Nam – EU (PCA), tạo tiền đề cho việc phối hợp hành động giữa hai nước trong quan hệ với EU

Về thương mại, Czech là một trong những đối tác hàng đầu của Việt Nam ở khu vực Trung - Đông Âu với kim ngạch năm 2014 đạt 294 triệu USD (tăng 23% so với năm 2013). Mới đây, Czech đã đưa Việt Nam vào danh mục 12 thị trường chủ chốt trong Chiến lược xuất khẩu 2012 - 2020 của mình. Về đầu tư, Việt Nam đã thu hút khoảng 64 triệu USD vốn FDI từ Czech. Về giáo dục, hiện có hàng trăm lưu học sinh Việt Nam đang học tập và nghiên cứu tại các giảng đường Czech theo diện Hiệp định giữa hai Chính phủ cũng như du học tự túc.

Cộng đồng người Việt Nam tại Czech với hơn 60.000 người, là một trong những cộng đồng người Việt đông nhất ở các nước Trung Đông Âu, đã được chính phủ Czech đưa vào thành phần các dân tộc thiểu số của Czech, đang nỗ lực đóng góp cho tình hữu nghị và sự phát triển quan hệ hợp tác của hai nước.

Thứ trưởng đánh giá như thế nào về quan hệ Việt Nam – Azerbaijan?

Quan hệ giữa Việt Nam và Azerbaijan khởi nguồn từ thời Liên Xô. Năm 1959, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đến thăm Azerbaijan. Người đã căn dặn chúng ta phải “xây dựng ngành dầu khí Việt Nam hiện đại và phát triển như ở Azerbaijan”. Quan hệ hữu nghị truyền thống giữa hai nước đã được ghi lại bằng những dấu ấn rất cụ thể như tại Baku, Thủ đô của Azerbaijan, có đường phố mang tên Vũng Tàu và ở Vũng Tàu cũng có một đường phố mang tên Baku. Azerbaijan là mảnh đất gắn bó và nghĩa tình với không ít người Việt Nam bởi nhiều thế hệ sinh viên Việt Nam đã được học tập trong các trường đại học tốt nhất của Azerbaijan từ nhiều năm trước và nay đang có những đóng góp tích cực vào sự nghiệp bảo vệ và xây dựng đất nước Việt Nam.

Có thể nói, quan hệ giữa Việt Nam và Azerbaijan đã có những nền tảng rất vững chắc, đó là tình hữu nghị, là sự gắn bó giữa các tầng lớp nhân dân hai nước. Tổng thống Ilham Aliyev là người rất có thiện cảm với Việt Nam. Ông luôn nhấn mạnh Azerbaijan coi trọng phát triển quan hệ hữu nghị truyền thống với Việt Nam, coi Việt Nam là đối tác quan trọng hàng đầu của Azerbaijan tại Đông Nam Á.

Quan hệ giữa Việt Nam và Azerbaijan thời gian qua phát triển tốt đẹp. Quan hệ chính trị được tăng cường thông qua việc trao đổi đoàn các cấp, đặc biệt là cấp cao. Hai nước luôn hợp tác và ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn quốc tế và khu vực.

Trong những năm gần đây, hợp tác kinh tế - thương mại đã tăng mạnh, kim ngạch thương mại song phương đạt 422 triệu USD trong năm 2014, là mức cao nhất trong quan hệ thương mại của Việt Nam với các nước thuộc Liên Xô cũ. Hai nước đã thành lập Ủy ban liên Chính phủ Việt Nam – Azerbaijan về hợp tác kinh tế - thương mại và khoa học – kỹ thuật để thúc đẩy và đôn đốc việc thực hiện các thoả thuận cấp cao đã đạt được, cũng như hoạch định những hướng hợp tác cho tương lai.

Lãnh đạo hai nước đã thống nhất thúc đẩy hợp tác trong hai lĩnh vực mũi nhọn là xúc tiến thương mại, hỗ trợ và khuyến khích đầu tư để mở rộng thị phần hàng hóa của Việt Nam tại Azerbaijan và ngược lại; tăng cường hợp tác trong lĩnh vực dầu khí, coi đây là hướng hợp tác ưu tiên mang tính chiến lược lâu dài.

Tôi tin tưởng rằng chuyến thăm của Chủ tịch nước sẽ tạo xung lực mạnh mẽ thúc đẩy hơn nữa quan hệ giữa Việt Nam và Azerbaijan.

Thái Hà

(thực hiện)