Quan họ và ca trù Việt Nam được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể Đại diện của nhân loại

Trong kỳ họp thứ 4 của Ủy ban Liên chính phủ Công ước UNESCO Bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể, diễn ra tại Adu Dhabi, từ ngày 28-9 đến ngày 2-10-2009, có 111 hồ sơ đề cử từ 34 quốc gia để được công nhận là Di sản Đại diện của nhân loại. Trải qua 3 vòng thẩm định, Ủy ban đã công bố 76 di sản được ghi nhận là Di sản Đại diện của nhân loại. 35 hồ sơ còn lại không có tên trong danh sách vì không đáp ứng được một vài tiêu chí xét chọn.

Quan họ Bắc Ninh được Hội đồng chuyên môn của UNESCO đánh giá cao về giá trị văn hóa đặc biệt, về tập quán xã hội, nghệ thuật trình diễn, kỹ thuật hát, phong cách ứng xử văn hóa, bài bản, ngôn từ và cả về trang phục. Hồ sơ đã đáp ứng đầy đủ tiêu chí để quan họ Bắc Ninh trở thành di sản đại diện của nhân loại với các kết luận: Quan họ luôn được thực hành trong các hoạt động văn hóa, xã hội của cộng đồng, được cộng đồng hai tỉnh Bắc Ninh và Bắc Giang lưu giữ, trao truyền từ nhiều thế hệ trở thành bản sắc của địa phương và lan tỏa trở thành không gian văn hóa đặc thù.

Hồ sơ Ca trù được đánh giá như sau: Ca trù đã trải qua một quá trình phát triển ít nhất từ thế kỷ 15 đến nay, được biểu diễn trong không gian văn hóa đa dạng gắn liền, ở nhiều giai đoạn lịch sử khác nhau. Ca trù thể hiện một ý thức về bản sắc và sự kế tục trong nghệ thuật biểu diễn, có tính sáng tạo, được chuyển giao từ thế hệ này sang thế hệ khác thông qua các tổ chức giáo phường. Những giáo phường này đã duy trì các cộng đồng có quan hệ mật thiết, tạo nên nét đặc trưng cho Ca trù. Mặc dù trải qua nhiều biến động lịch sử, xã hội những Ca trù vẫn có một sức sống riêng bởi giá trị của nghệ thuật đối với văn hóa Việt Nam.

Như vậy hai di sản văn hóa phi vật thể của Việt Nam đã được toàn thế giới công nhận là Di sản của Nhân loại. Đó là niềm tự hào của đất nước Việt Nam.

(H.V., Sở Ngoại vụ TPHCM, ngày 2-10-2009)