Sáng kiến của MTV sử dụng phương tiện truyền thông, phim ảnh và các đại hội âm nhạc phát động phong trào “Chấm dứt nạn bóc lột và buôn bán người”

Nạn buôn người

Tổ chức Liên Hiệp Quốc định nghĩa Nạn Buôn Người là “việc tuyển dụng, vận chuyển và tiếp nhận một người nhằm mục đích khai thác tình dục hay thương mại bằng vũ lực, gian lận, cưỡng ép hoặc lừa gạt” để thu lợi nhuận.

Liên Hợp Quốc ước tính, tại mỗi thời điểm có khoảng 2,5 triệu nạn nhân bị buôn bán trên toàn thế giới, đa phần đến từ Châu Á - Thái Bình Dương. Nạn buôn người là hoạt động thương mại bất hợp pháp lớn thứ hai sau hoạt động buôn bán ma túy, bọn tội phạm buôn người kiếm được trên 10 tỉ USD mỗi năm, thông qua việc mua và bán người. Thông thường, các nạn nhân là nam giới và phụ nữ trẻ tuổi – là đối tượng của MTV – những người vô tình trở thành nạn nhân chỉ vì thiếu hiểu biết vì bị lừa gạt với chiêu bài sẽ có một cuộc sống tốt hơn.

Nhận định về nạn bóc lột và buôn người: Tổng cục cảnh sát Việt Nam phối hợp Interpol

Hoạt động buôn bán người đang diễn ra phức tạp, hậu quả gây ra là đặc biệt nghiêm trọng vì nó xâm phạm đến Quyền con người, nhiều nạn nhân bị đẩy vào hoạt động tệ nạn xã hội; bị bóc lột sức lao động một cách thậm tệ hoặc bị đầy đọa như một kiểu nô lệ mới. Trước thực trạng đó, các nước trên thế giới cũng như các tổ chức quốc tế như Liên hiệp quốc, INTERPOL đã có nhiều nỗ lực trong hợp tác đấu tranh chống loại tội phạm này trong đó có sự tham gia tích cực của Việt Nam.

Chính phủ Việt Nam cam kết mạnh mẽ trong công cuộc đấu tranh buôn bán người, đặc biệt là tệ buôn bán phụ nữ trẻ em. Việt Nam đã lập Ban chỉ đạo quốc gia phòng, chống buôn bán phụ nữ trẻ em với 4 Đề án lớn và nhiều biÖn ph¸p tÝch cùc tõ tuyên truyền, giáo dục; phòng ngừa và đấu tranh; hoàn thiện pháp luật đến giải cứu nạn nhân; huy động các lực lượng quần chúng, các ngành, đoàn thể xã hội trong toàn xã hội cùng phối hợp với các nước, các tổ chức quốc tế, đặc biệt các nước trong khu vực vào cuộc đấu tranh này.

Những năm qua, chúng ta đã thu được nhiều kết quả đáng mừng. Có được những thành công như vậy nhờ vào nỗ lực của Chính phủ và toàn xã hội.

Thực tế đã chỉ rõ để ngăn chặn, đẩy lùi và xóa bỏ vĩnh viễn nạn buôn bán người đòi hỏi toàn xã hội phải ủng hộ và tham gia cuộc đấu tranh này; trước hết, mỗi chúng ta hãy tự chính mình cảnh giác đối với bọn tội phạm; tích cực phát hiện những hiện tượng đáng ngờ để phản ảnh cho lực lượng chức năng; đặc biệt kiên quyết lên án và đấu tranh với hành vi dụ dỗ, lừa phỉnh hoặc lợi dụng bằng các hình thức như: kết hôn với người nước ngoài, xuất khẩu lao đông, buôn bán qua biên giới để phạm tội buôn bán người.

Sáng kiến của MTV

Chiến dịch MTV EXIT (End Exploitation and Trafficking - Chấm dứt nạn bóc lột và buôn người) là một sáng kiến đã nhận giải thưởng truyền thông nhằm giúp nâng cao nhận thức về một trong những vấn nạn của xã hội ngày nay là nạn bóc lột và buôn người.

MTV EXIT ra đời tại Châu Âu năm 2004, phối hợp cùng Cơ quan Hợp tác Phát triển Quốc tế Thụy Điển (SIDA); đến năm 2007 đã mở rộng phạm vi hoạt động khắp Châu Á với sự hỗ trợ của Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID). Đến nay, MTV EXIT đã sản xuất nhiều tài liệu và các chương trình khác liên quan đến nạn buôn người, bao gồm Sold - một chương trình đặc biệt của MTV EXIT do Laura Dutta đọc lời bình, và Traffic - một chương trình đặc biệt của MTV EXIT do Lucy Liu giới thiệu; Inhuman Traffic, do Angelia Jolie là đại sứ; trên 12 phiên bản ngôn ngữ bản địa khác nhau do các ngôi sao Châu Á đọc lời bình; các bộ phim ngắn; các thông báo dịch vụ công cộng; và phim hoạt hình. MTV EXIT và ban nhạc Radiohead đã phối hợp thực hiện một bộ phim ca nhạc chống nạn bóc lột con người với bài hát All I Need, được trình chiếu trên khắp mạng lưới MTV toàn cầu vào ngày 1 tháng 5 năm 2008.

MTV EXIT đã thiết lập quan hệ đối tác với trên 100 tổ chức phi chính phủ, và đã phân phát hàng trăm ngàn tờ rơi tuyên truyền chống nạn buôn người với hơn 25 ngôn ngữ khác nhau, và đã tiếp cận hàng triệu người trẻ tuổi thông qua các thông điệp chống nạn buôn người, tại các buổi diễn hòa nhạc và các đại hội âm nhạc có sự góp mặt của R.E.M, Radiohead, The White Stripes, The Hives, Thievery Corporation cùng hàng trăm nghệ sĩ bản địa và quốc tế khác

Chương trình biểu diễn của MTV EXIT lần đầu tiên tại Việt Nam

MTV EXIT (End Exploitation and Trafficking- Chấm dứt nạn bóc lột và buôn bán người) chính thức công bố toàn bộ những chi tiết của chương trình ca nhạc được tổ chức, nằm trong tour lưu diễn toàn lãnh thổ Việt Nam- nhằm tăng cường ý thức và phòng chống nạn buôn người, một trong những vấn đề tội phạm nghiêm trọng đang gây ảnh hưởng đến hàng triệu người trên thế giới.

MTV EXIT Live in Vietnam được tổ chức bởi MTV Europe Foundation cùng sự đồng hành của Cơ quan Liên bang Độc lập của Hoa Kỳ (USAID) và Cơ quan Phát triển Quốc tế Australia (AusAID).

Tour lưu diễn mở màn vào lúc 7 giờ tối ngày 27 tháng Ba tại Sân vận động quốc gia Mỹ Đình, Hà Nội. Ban nhạc đình đám Hàn Quốc Super Junior và giọng ca nổi tiếng nước Úc Kate Miller-Heidke sẽ là những điểm nhấn của chương trình, cùng với những ngôi sao trong nước như Hà Anh Tuấn, Anh Khoa, Phương Vy, Hoàng Hải, Lưu Hương Giang và nhóm Big Toe.

Chương trình ca nhạc thứ hai được bắt đầu lúc 8 giờ tối, ngày mùng 3 tháng Tư tại Trung tâm biểu diễn ngoài trời Hoàng Gia, vịnh Hạ Long - di sản văn hóa thế giới được công nhận bởi UNESCO. Chương trình sẽ có sự góp mặt của Hà Anh Tuấn, Anh Khoa, Hoàng Hải, Nguyễn Ngọc Anh, Hoàng Nghiệp, Hoàng Yến và nhóm Big Toe.

Tiếp đó, tour diễn đi tới Cần Thơ, được tổ chức lúc 5 giờ chiều ngày 10 tháng Tư tại Trung tâm thể thao ngoài trời với phần xuất hiện của Hà Anh Tuấn, Anh Khoa, Mây Trắng, Nam Cường, Yến Trang, Yến Nhi và Thiên Minh.

Buổi biểu diễn cuối cùng của chuyến lưu diễn được bắt đầu lúc 8 giờ tối, ngày 17 tháng Tư lại Sân vận động Quân khu 7, thành phố Hồ Chí Minh với sự xuất hiện đặc biệt của nhóm nhạc Rock The Click Five đến từ Mỹ. Bên cạnh đó là Hà Anh Tuấn, Anh Khoa, Phương Vy, Lưu Hương Giang, Mây Trắng và nhóm Micro Wave.

Đại sứ MTV EXIT tại Việt Nam, nam ca sỹ Hà Anh Tuấn sẽ dẫn chương trình và biểu diễn ở cả 4 địa điểm diễn. "Tôi vô cùng tự hào khi được tham gia vào chuyến lưu diễn này" Hà Anh Tuấn nói. "Tôi hy vọng cùng với âm nhạc của mình, sức ảnh hưởng của một tour lưu diễn lớn cùng với chiến dịch MTV EXIT, hàng triệu bạn trẻ sẽ nhận thức được về tấn thảm kịch này, một hình thức nô lệ thời hiện đại." 

"Mỗi buổi biểu diễn sẽ được khoảng mười ngàn người Việt Nam biết tới, trong số họ có những người rất trẻ và có thể có nguy cơ trở thành nạn nhân của nạn buôn người." Ông Michael W. Michalak, Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Việt Nam phát biểu. "Tour diễn đầy cảm hứng này sẽ giúp mọi người nhận thức được vấn đề đang diễn ra, có thông tin đầy đủ để làm sao chúng ta có thể góp phần vào việc chấm dứt vấn nạn này."

"Chính phủ Australia, thông qua Cơ quan Phát triển Quốc tế Australia, tự hào được đồng hành cùng những sự kiện chống lại vấn nạn buôn bán người", tổng lãnh sự Đại sứ quán Australia, ông Allaster Cox. "Thông qua những chương trình ca nhạc, chính những đối tượng dễ bị ảnh hưởng nhất ở Việt Nam sẽ biết được về những sự nguy hiểm đang tồn tại, cùng giúp ngăn chặn chúng xảy ra. Chỉ cần chúng ta có ý thức, chúng ta có thể thay đổi rất nhiều số phận."  MTV EXIT cũng vô cùng vui mừng được có mặt, làm việc tại Việt Nam cùng với sự ủng hộ hoàn toàn đến từ bộ Văn hoá Thể thao và Du lịch và Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, cùng sự hợp tác của Liên hiệp Hội Phụ nữ Việt Nam và Trung ương Đoàn Thanh Niên để cùng đảm bảo rằng những buổi biểu diễn này sẽ kết nối được hoàn toàn với giới trẻ và tuyên truyền được về sự nguy hiểm của nạn buôn bán người. 

Những kiến thức cần cho mỗi cá nhân về nạn buôn người và làm thế nào để được an toàn

Lao động nhập cư, chủ yếu là những thanh niên mới qua tuổi thiếu niên thường không được trang bị đầy đủ những kiến thức cần thiết để hội nhập và ổn định cuộc sống tại các thành phố lớn và họ dễ dàng trở thành đối tượng của nạn bóc lột và buôn bán người. Những người trước khi bước vào cuộc sống tự lập cần trang bị những hiểu biết như sau:

•           Tìm hiểu và xây dựng cho mình các kỹ năng sống thực tế ngoài những hiểu biết trong sách vở.
•           Trước khi đi làm xa, luôn đề cao cảnh giác, không ngại đặt câu hỏi với mọi người thân, quen về các kinh nghiệm sống thực tế đối với mình.
•           Tìm hiểu đầy đủ thông tin liên quan về nơi bạn sẽ đến, đi học, đi làm.
•           Cần có kiến thức nhất định về pháp luật như Luật Lao động,  những điều cơ bản về quyền và nghĩa vụ của công dân theo Pháp luật Việt Nam
•           Chuẩn bị cho mình danh bạ những cá nhân, tổ chức hoặc cơ quan có thể giúp đỡ khi cần thiết như Công an, Hội Phụ nữ và những tổ chức xã hội khác.
•           Nêu đi ra nước ngoài, cần liên hệ với cơ quan đại diện của Chính phủ Việt Nam gần nhất để đăng ký được bảo hộ công dân.

Để có thể ngăn chặn, đẩy lùi triệt để nạn buôn bán người hiện nay, chúng ta cần huy động toàn xã hội phải ủng hộ và tham gia cuộc đấu tranh này. Trước hết, phải đẩy mạnh hơn nữa việc cung cấp thông tin đến xã hội về vấn nạn nạn bóc lột và buôn bán người, về những kiến thức giúp người lao động có thể di cư an toàn, để họ có thể tự bảo vệ bản thân khi tham gia thi trường lao động.

(N.T., Sở Ngoại vụ TPHCM)